AJÉNSIA TIC TIMOR I.P. ASINA MoU HO CNE

Díli, 12 Abril 2024— Ajénsia Teknolojia Informasaun no Komunikasaun sigla portugués, (TIC TIMOR I.P.), Asina memorandum of understanding (MoU) ho  Komisaun Nasionál Eleisoens sigla portugues(CNE).  

Iha serimónia asina nota entendimentu ne’e, Diretór Ezekutivu Ajénsia TIC TIMOR I.P., Sr. Venâncio Pinto S. Kom. hatete, Asina Nota Entendimentu ida ne’e hanesan kooperasaun ida ne’ebé  importante tebes entre Komisaun Nasional Elisaun, sigla Portugues CNE), ho Ajénsia TIC TIMOR I.P. atu implementa Programa IX Governu Konstitusional nian kona-ba programa Governu Eletróniku ka E -Government. 

 

Lider masímu TIC TIMOR ne'e mós esklarese katak, TIC TIMOR I.P. nu’udar Instituisaun Públiku ho nia natureza Juridika ne’ebe maka autonomia administrativa, finanseira, orsamentu no patrimòniu rasik haktuir iha Dekretu-Lei no.29/2017. Haktuir ba Dekretu-Lei Nu. 46/2023 iha 28 Jullu, Organika IX Governu Konstitusional tutela ba Ministeriu Transporte no Komonikasoins (MTK).

TIC TIMOR I.P. nia papel importante maka Jere Infraestrutura Governu Eletróniku hodi asegura liña koneksaun ba liña Ministeriu, Ajénsia Autonomu (AA), Instituisaun Governu no Empreza Publiku sira hodi hetan servisu konektividade, hospendagen, kolokasaun servidor, dominiu, Korreiu Eletroniku, (sentru dadus) inklui Website, ne’ebé maka konektadu mai iha TIC TIMOR I.P. Dezenvolve plataforma eletrónika hodi atinji Governu Eletróniku; Hala’o estudu hodi dezenvolve sistema TIK ba Governu, Ajensia Autonomu no Setór Privadu; Estabelese no dezenvolve padraun teknolojia informátiku hanesan hardwaresoftware, no mos asegura – interoperabilidade, interligasaun, sentralizasaun kustu no Seguransa; no Fornese asesoria iha  area TIK ba Instituisaun Estadu sira hotu, esplika Diretór Ezekutivu iha serimonia ne’e. 

Diretór haktuir tan katak, Komisaun Nasionál Eleisoen, (CNE) ninia kooperasaun ho Ajénsia TIC TIMOR I.P. ne’e importante tebes hodi fasilita servisu sira CNE nian mais elektroniku ba sidadaun sira hotu. Razaun ne’e kooperasaun Servisu Teknolojia, Informasaun no Comunikasaun (TIC) importante tebes ba papel CNE nian, tanba TIC bele dezenvolve tuir nesesidade CNE nian iha kurtu, mediu no longu prazu hodi fasilita diak liu tan prestasaun servisu konaba Elisaun nian ho objetivu reduz movimentu sira la nesesariu kona-ba materia sosializasaun nian bele halo deit online”ka digitalizasaun. Ajensia TIC TIMOR bele transforma servisu CNE nian ne’ebé iha agora mais elektróniku, liu-husi utilizasaun servisu teknolojia, Informasaun no Komunikasaun.

Liuhosi servisu hamutuk ida ne’e, CNE mós sei kontribui ba esforsu TIC TIMOR I.P. nian servisu hodi hamenus gastu la-nesesariu sira iha area Informatika, sentraliza no asegura dokumentu no informasaun iha Sentru-Dadus Governu nian, fasilita asesu ba padraun Teknolojia no aplikasaun ne’ebe modernu, seguru, atualizadu, dezenvolvidu no aseguru husi Timor-Oan rasik.

Ikusliu superior ne’e mós hato’o agradese ba  Komisaun Nasional Elisaun (CNE), ninia konfiansa no fiar mai Ajénsia TIC, hanesan Tékniku Timor-oan, ne’ebé iha ona kuñesimentu ne’ebé diak tebes hodi fornese solusaun Informatika ba CNE ne’ebé hahu ona koperasaun servisu tekniku  ho TIC TIMOR ho nune’e  hahu marka pasu foun ne’e hodi lao ba futuru ho kualidade liuhosi dalan Governu Elektroniku.

Iha fatin hanesan, Prezidente  Komisaun Nasional Elisaun (CNE), Dr. José A. Da Costa Belo Pereira dehan,  independensia ne’ebé Timor hatudu mak husi ninia rekursu umanu sira ne’ebé ho kapasidade IT ne’ebé kualidade. 

“Ho kooperasaun ho TIC TIMOR ne’e hatudu ona katak ita kompleta ona ita ninia independensia katak la presija IT husi rai liur mai Timoroan mós bele” haktuir Prezidente CNE.

Prezidente CNE ne’e deklara tan katak, Governu ninia programa atu implementa Governu Dijital ne’e hatudu ona rezultadu liuhusi Ajénsia TIC TIMOR tanba TIC ninia progresu ema hotu haree ona liuhusi dezenvolvimentu sistema sira ba iha Ministériu. 

“Politika Governu nian atu transparansia Dijitalizasaun ne’e mak agora dadaun hatudu husi TIC TIMOR, TIC ninia papél importante tebes, IT Timoroan sira hatudu ona rezultadu foin lalais halo kooperasaun ho Ministériu Justisa ne’ebé agora dadaun ema la ba forma hodi trata dokumentu” tenik nia. 

Iha sorumutu ne’e partisipa mós husi, Asesor Prinsipál TIC TIMOR I.P, Dr. Eusebio Guterres,   Diretór Diresaun Dezenvolvimentu Sistema Informasaun no Aplikasaun (DDSIA) Sr. Justo Fernandes,  Diretór Diresaun Servisu Infraestrutura Rede (DSIR) TIC Sr. Andre Felix Marques,  Diretór Data Center Sr. Rusmin Vicente, Koordenador Timor Dijitál Sr. Eusebio de Jesus Pinto Exposto Goveia, Sekretaria Diretór Ezekutivu TIC TIMOR, Sra. Cesaltina M. da Silva Araújo Andrade, Asistente Planeamentu, Sra. Eufemea Godinho Correia, inklui estrutura CNE nian.

(Média TIC)